راه های شناخت امام زمان

ما برای شناخت حضرت ولی عصر (عج) دو  راه معرفی می کنیم: 
۱٫ قرآن، سنّت، 
قبل از توضیح این اصول چهارگانه در شناخت امام زمان (عج) ذکر یک مقدمه ضروری است، مسأله مهدویت علاوه بر اینکه یک امر مسلّم دینی و اسلامی است، تقریباً به عنوان یک موضوع عمومی در میان بسیاری از مجامع و امتهای گذشته مطرح بوده و مورد انتظار بشری قرار گرفته است.۱
بعد از ذکر این مقدمه کوتاه به معرفی چند راه برای شناخت حضرت امام زمان (عج) می پردازیم.

الف. قرآن کریم: 
قرآن کریم تجلّی ذات باری تعالی بر نبی مکرّم اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلّم ـ است. برخی از آیات قرآن ظهور در مسأله مهدویت داشته و مباحث پایان و آینده جهان را بررسی می کنند و برخی دیگر از آیات با عنایت به روایات به تأویل برده شده است.
به عنوان نمونه دو آیه را ذکر می کنیم: 
۱٫ «ما در «زبور» بعد از ذکر «تورات» نوشتیم، سرانجام، بندگان شایسته من، وارث و حاکم زمین خواهد شد»۲امام باقر ـ علیه السلام ـ در تأویل و تغییر این آیه شریفه فرموده است: «این بندگان شایسته که وارثان زمین گردند، حضرت مهدی (عج) و اصحاب او در آخر امان هستند.»۳
۲٫ «خداوند برای آنهایی که ایمان آورده وعمل صالح انجام داده است، وعده داده اند که آنان را خلیفه روی زمین نموده، همانگونه که پیش از آنها را خلیفه ساخته بود…».۴ امام سجاد ـ علیه السلام ـ بعد از تلاوت این آیه شریفه فرموده است: «اینان از شیعیان ما هستند. خداوند این کار را در حق آنان به دست مردی از ما خاندان خواهد کرد. آن مرد مهدی این امت است».۵

ب. سنت:
روایات گسترده ای از منابع حدیثی امامیه همانند کمال الدین و تاج النعمه (شیخ صدوق)، الغیبه (طوسی)، الغیبه (نعمانی)، اصول کافی (کلینی) و… به مسأله مهدویت پرداخته و مباحث آن را شناسانده اند، و در کتابهای حدیثی اهل سنت نیز روایات نبوی متعددی در مورد مسأله مهدویت ذکر شده است که در ذیل به عنوان نمونه چند روایت ذکر می شود: 
۱٫ حضرت مهدی (عج) در صحیفه فاطمه زهرا ـ سلام الله علیها ـ ، جابر می گوید: روزی بر فاطمه ـ سلام الله علیها ـ وارد شدم، صحیفه ای را در دست مبارک او دیدم که اسم پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلّم ـ و تمامی اسامی ائمه دوازده گانه ـ علیهم السلام ـ در آن ثبت شده بود. و جابر همه آن اسامی را ذکر کرده که از جمله اسم مبارک حضرت مهدی (عج) در این روایت این چنین آمده است: «ابا القاسم، م، ح، د بن الحسن و هو حجه الله تعالی علی خلقه و امّه جاریه و اسمها «نرجس».۶
۲٫ طبرسی از امام محمدباقر ـ علیه السلام ـ آورده است که آن حضرت خطبه رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلّم ـ در روز غدیر را در یک حدیث طولانی آورده است که در بخشی از آن درباره وجود مبارک امام مهدی (عج) این چنین فرموده است: «بدانید که او (امام مهدی) باقی مانده حجّت هایی است که حجّتی بعد از او نخواهد بود. او ولی خدا در زمین و حاکم در میان خلق و امین در نهان و آشکار است.»۷
۳٫ ابن سعید خدری از رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلّم ـ : «در امتی من مهدی است که پس از خارج شدن از غیبت، زمین را پر ازعدل نموده، چنان که از جور و ستم پر شده باشد.»۸
۴٫ از رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلّم ـ : به مهدی بشارت می دهم، مردی از قریش و از عشرت من می باشد.»۹ و هم چنین روایت زیادی از فریقین در این مورد رسیده است که زمینه بیان آن نمی باشد.